| หน่วยอรรถ |
คำศัพท์ที่ใช้ |
| (ของแข็ง) หก |
ฟ้ง หก เหี้ย เหี่ย เห่ เฮี่ย เฮ่ เฮ้ย |
| (คน) ชน (คน) |
กะโดน ชน ซน ตำ ต่ำ ปะ โดน |
| (แดด) หุบ |
คึ้ม บด ห่ม เง่า |
| (นก) เกาะ |
งอย จับ หง็อย เกาะ |
| (น้ำ) เดือด |
ผด ฝด พด ฟด เดียด เดือด |
| (น้ำ) หก |
คว่าม คว่ำ ค่วม เฟือด เหี่ย เห่ น้ำคว่ำ หก เฮีย เฮี่ย เฟียด เฮ่ |
| (ผ้า) ชื้น |
จื้น จุ้ม ชื้น ชุ่ม ซุ่ม ซุ้ม มู่ สุ่ม อึน |
| (ผึ้ง) ต่อย |
ตอด ต่อย เดียด |
| (ฝนตก) ปรอยๆ |
ค่อยๆ จินๆ ระลึม ริน ญอย ญ้อย ดิน ละลิน ละลึม ลิน นีดนีด น้อย ปรอย ลีน หงอย หยอย ปลอยๆ ฝนลิน ฮ่ำ แลง |
| (รถ) ชน (คน) |
ชน ซน ตำ ต่ำ เหยียบ โซน โดน |
| (รถ) ชน (รถ) |
กะโดน ชน ซน ตำ โซน โดน |
| (รถ) ทับ (คน) |
เหยียบ ชัน ตำกชน ทับ เต็ง เหญียบ เหยบ |
| (วาง) ทับ |
ทับ เต็ง เต๋ง |
| กระโจน |
กะโดด กะโตน โดด โตน |
| กระฉอก |
ขะจอก ขะหญอก หก เพิ้ม เฟิด เฟียด เฟือด เหี่ย เห่ |
| กระทุ้ง (ผลไม้) |
กะทุ้ง กะแทก ต่อย ทัง ซัวะ ซุ ซุอ์ ซู ทัง ทั่ง ทั้ง ทุ้ง ตอย ฟาด สุ ตี สุอ์ |
| กลับบ้าน |
กลับบ้าน กับ กลับ กับบ้าน เมอ เมีย เมียบ้าน กับมา กับมาบ้าน เมือ เมือบ้าน ไป คืนบ้าน มาบ้าน |
| กลัว |
กลัว กัว ญ่าน ญ้าน ยั่น ยาน ย่าน ย้าน หย้าน อย้าน |
| กลิ้ง |
กลิ้ง กิ้ง กี้ง จิ้ง เลี่ยน เหลี่ยน |
| กวักมือ |
กวก กวัก ก็วก ขวก ขวกมือ ขวัก ควก ควัก ค๊วก |
| ก่อไฟ |
ก่อไฟ จ่อไฟ ดัง ดังไฟ ดั่งไพ ดั่งไฟ ติดไฟ สุมไฟ |
| กางร่ม |
กังคันญู้ กังล่ม กังฮ่ม กางกด กางคังฮ่ม กางคันญู กั้ง กั้งคะญู กั้งคันญู กั้งคันยู้ กั้งคันฮ่ม กั้งร่ม กั้งฮ่ม กางคันฮ่ม กางจ้อง กางร่ม กางล่ม กางฮุ่ม ก้างฮ่ม คังคังฮ่ม |
| โกน |
กนหัว แถหัว แถอ์ แถะ แห โกน โล้น |
| โกรธ (ไม่พูดกัน) |
ซัง ซังเดว ซาง เขียด เคด เคียด ผิด ผิดกัน มะโห เคียดกัน เคียดใส่กัน เคียดให้กัน มึน สุน สูน โกธ โกรธ ฮ้าย โมโห |
| โกหก |
ขี้จุ๊ ขี้ตัวอ์ ขี้ตัวะ ขี้ตั๋ว ขี้ตั๋วอ์ ขี้ตั๋วะ ตัว ตัวะ ตั๊วอ์ ตั๋ว ตั๋วอ์ ปด ขี้ปด พูดปด โกหก ขี้โต ขี้โตวอ์ ขี้โตะ ขี้โต๋อ์ โต โตหก |
| ไกว (เปล) |
กวย กุย วิด หวิด แก่ง โกย โก๋ย โหญ้น ไกว |
| ขโมย |
ฉก ลัก โขมย |
| ข่วน (หน่อไม้) |
ขูด จ้าว ซอย ส้อย เขี่ยน เคียน เจรียก เสี่ยน เสี้ยน เหี่ยน |
| ข้าม |
ขว้าม ข่วม ข้วม ข้าม ข๋ำ ฮ่าม |
| เข็น (รถ) |
ชุก ซุก ญู่ ญู้ ถ่อ ผลัก สูก เข็น ไส |
| ค้น |
ค้น ค้นหา จกหา จกเบิ่ง ซอก ซอกหา ซาวหา หา |
| คลี่ (ผ้าที่พับอยู่) |
ขะรือ ขะรื้อ คลี่ คลื่อ คี่ คี่ออก คือ ผึ่ง ผึ้ง พืง พืน พือ พื่ง มัย ม้าง ลาด สลัด หม่าย ฮือ ฮื้อ |
| คลี่ (เสื่อที่ม้วนอยู่) |
ขะรือ ขะรื้อ พืน พือ คลี่ คลื่อ พื่ง มาย ลาด คี่ คื่อ ปู ฮือ ฮื้อ พืง เปิด |
| คลุม |
ครอบ คลุม คุม ปก ปิด โกบ |
| ควัก |
จก |
| คอย |
คอง คอย ค่อง ถ้า ท่า นั่งคอย รอคอย |
| เงียบ |
มิด มิด(ชะมอย) มิดมี่ สงัด สงัดซิหลี หมิด เงียบ เย็น |
| ช่วย |
จ้อย ช่วย ช่อย ซอย ซ่วย ซ่อย ซ้อย เช็ดส่วย |
| ชำเลือง |
ชำเลียง ชำเลือง ซำเลียง ซิง ซิงตาเบิ่ง ซิ่ง ซิ่งตาน้อย ทำเลียง ทำเลือง มองฉาก สิ่ง สิ่งตา สิ่งตาน้อยเบิ่ง สิ่งตาเบิ่ง สิ้งตา สิ้งตาเบิ่ง สิ้งเบิ่ง เซิดตา เซิดตาเบิ่ง เซียง เซี้ยงตาเบิ่ง เซือดตา เลิด เสียงตา เสียงตาดู เสี่ยง เสี่ยง |
| ซน (ไม่อยู่นิ่ง) |
ขี้ดื้อ ขี้ฮื้อ ซน ซุกซน ดื้อ ดุอ์ ด้าน หน้าดื้อ เสียก แส่ง |
| ดัน (รถ) |
ซุก ญู้ ทรอ ผลัก ยัน ไส |
| ดายหญ้า (โดยใช้จอบ) |
ก่น ก่นหญ้า ขัว ขัวปา เซาะ เส เสหญ้า ขุด ขุดหญ้า เสีย เสียหญ้า เสืออ์ ซัวร์ญ่า ดาย ดายหย้า แถ แถหญ้า แถะ ถากหญ้า สับ แถะหญ้า โสก |
| ดายหญ้า (โดยใช้มีด) |
ดาย ตัด ถาก ถาง ถางหย้า ถางหญ้า ถาอ์ พัน ฟัน ฟันหญ้า เสีย เสียหญ้า |
| ดายหญ้า (โดยใช้เสียม) |
ก่น ก๊นหญ้า ขัว เซาะ เส เสหญ้า เสีย เสียะ เสียหญ้า เสืออ์ ซัวอ์ ดาย แถ แถะ แถะหญ้า ถาง สับ โสก |
| ดื้อ |
ขี้ดื้อ ญาบ ดื้อ ลึน ลื่น มึน มึ้น หน้าดื้อ ดุอ์ ด้าน หน้าด้าน หน้ามึน เว้าญาก บอกญาบ บิจบ บ่จบ เว้าญาก บ่ฟังความ บ่ฟังความ เว้าดื้อ |
| ดู |
ดู เบิ่ง |
| ดุ (ว่า) |
ดุ ด่า ล่า ว่า ห้าย ฮ้าย ไฮ้ |
| เดิน |
ญ่าง ญ้าง ย่าง หญ้าง เดิน |
| ตกปลา |
จ่อมเบ็ด ซิกเบ็ด ฟาดเบ็ด ฟิดเบ็ด ซิด ซิดเบ็ด ตกปลา ล่อปา ล่อเบ็ด ล้อเบ็ด ตกปา ตกเบ็ด ติกเบ็ด วิดเบ็ด สิกเบ็ด เซอเบ็ด ติดเบ็ด ตึกปา ตึกเบ็ด เถิกเบ็ด แญดเบ็ด แสวเบ็ด ถกปา ถกเบ็ก ทกเบ็ด ใส่เบ็ด ไซเบ็ด ไสเบ็ด |
| ตาม(เดินตามหลัง) |
ญ่างนำหลัง ตาม ตามก้น ตามตูด ตามหลัง นำ นำก้น นำหลัง |
| ถอน (กล้า) |
ถก ถอน ลก หลก โหลก |
| ทอดแห |
ขว้าง ขว้างแห ข่วงแห ข้องแห ถึก ถึกแห ทอดแห ทึก หว่าน หว่านปลา หว่านแห แห |
| ทอผ้า |
ตอหูก ตำ ตำหูด ต่ำ ต่ำหูก ต่ำหู่อ์ ทอ ทอผ้า |
| ทะลุ |
ฉอด ซอด ทะลุ หลุ ฮัว |
| ทำ |
ทำ เอ็ด เฮ็ด |
| ทำส้มตำมะละกอ |
ตำ ตำบักส้ม ตำหมักฮุง ตำหมักฮุ่ง ตำบักหุ่ง ตำบักฮุง ตำมะหุ่ง ตำหมากส้ม ตำหมากหุ่ง ตำหมากหู่ง ตำมะฮุง ตำส้ม ตำส้มบักฮุง ตำหมากฮุง ตำหมากฮุ่ง ตำส้มหมักฮุ่ง ตำส้มหมากหุ่ง ตำส้มหมากฮู่ง ตำส้าหมากฮ่ง ตำเซาหมักกอ ตำเม่งหมัก ตำเหม็งมะหุ่ง ยำหมักฮุงคำ ตำหมัก |
| ทิ้ง |
ถิ้ง ถิ้ม ทิ้ง ทิ้ม |
| เท |
ตออ์ ถอก ถอกถิ้ม ถิ้ม ลิน เถก เท เทถิ้ม |
| แทะ |
เหี่ยน แง่น แหงน แหง่น แหน แห่น แห้น แฮ่น แฮ้น |
| นินทา |
จ่มนำก้น ทันขวน ทานขวน นินทา พูดเดิม เล่าขวน เว้าขวน เว้าขวัญ เว้าทันขวน เว้าพื้น |
| บ่น |
ขี้จ่ม ขี้บ่น จ่ม จ๋มดู๋ นำไล้ บ่น ล่ำไล เว้าล่ำไล้ เว้าล้ำไล้ |
| เบื่อ |
ขี้เดียด ขี้เด็ด บ่อยาก หน่าย อิ่ม เบี่ย เบื่อ เบื่อหน่าย เบ่อ เปิด เมื่อย |
| แบ่งเก็บไว้ให้ |
จ่ง จ่งไว้ เก็บ เหลือไว้ แบ่ง แบ่งไว้ โจ่งไว้ |
| ประหลาดใจ |
กะงึด งึด เงิด เป็นตะงึด งึดใจ ตกใจ ตะงึดตะงึดตะงอ ตะหงึด เป๋นเกาะ แปก แปลกแปกปะหลาด แปลกใจ แปลกอกแปลกใจ แปกใจ ตื่น ต่าง สะออน |
| ผลัก |
คิ้ ชุก ซุก ซูก ญู้ ญู้ออก ปัดซุก ผลัก ผัก ยู่ สูก |
| เผาทิ้ง |
ก่อไฟ จิ จุด จุดทิ้ง จูด สุม เผา |
| พัด (คำกริยา) |
กะพือ ปาย พัด วี |
| พูด |
ปาก พูด ฟู่ เว้า |
| ยุ่ง |
จ่น ญะ ยุ่ง ย้า ญาก ญาด ญาอ์ ระวน ลำบาก หญุ้ง ยาก หยุ่ง |
| แย่ง |
ชิง ญาด ยาด ลู่ แย่ง |
| ร้อน |
ร้อน ล้อน ฮอน |
| รัก |
รัก ลัก ฮัก แพง |
| รำคาญ |
นำคาญ หนหวย หวนหวย หุนหวย หมุดหมัด มุดมัด มุดมิด มุดหมัด มุนหมัด อุกอัง รำคาญ ลำคาญ เดียม ใจฮ้าย สุน |
| รื้อ |
ม่าง ม้าง รื้อ ลือออก ลื้อ ฮื้อ |
| เรอ |
เรอ เลอ เออ เออะ เอิบ เอิ้ม เอี้ยม เอื้อม |
| เรียก |
ฮ้อง เรียก เลียก เอิ้น |
| ล้วง |
จก |
| ลับ (มีด) |
ผน ฝน ลับ |
| ล้างหน้า |
ซ่วย ซ่วยหน้า ล้าง ล้างหน้า สวย ส่วย ส่วยหน้า โฉ่ย โซ่ย โส่ย |
| ลึก |
ลึก เลิ้ก เลิ๊ก |
| ลื่น |
มื่น ลื่น เมิ่น |
| ลืม(ตา) |
มึน มึนตา มืน มืนตา ลืน ลืมตา |
| วัด (กริยา) |
วัด แถก แทก แทอ์ แฮก |
| วัด (เทียบดู) |
วัด เปียบกัน เหี่ยงกัน แถก แทก แทกกัน แทกกันเบิ่ง แทกเบิ่ง แทอ์ แทะ |
| วิ่ง |
วิ่ง เต้น แล่น |
| วิด |
คะ ฉะ สะ สาน้ำ สาปลา สาอ์ วิด สะน้ำ สะอ์ สาอ์น้ำ ฮะน้ำ สา สางบ่อ |
| สงสาร |
ดี๋โตน ลีโดน ลีโตน ลี่โตน หลุโตน หลูตน หลูโตน อิโตน สงสาร อีดน สีโดน หยูโตน หลิตน เวทนา เหละโตน เหลียโตน หลีตุน หลีโตน หลุดโตน เหลือตน เหลือโตน เอ็นดู |
| สนุก |
ชอบ ชอบใจ ดี ดีใจ มวน ม่วน สนุก หม่วน โมน โหม่น |
| สอย (ใช้ตะขอเกี่ยว) |
กอ ก้อ ก๋อ ก๋ออ์ สอย สัก ขอ หมิ่น เกาะ เกาะอ์ เก๊าะอ์ เก๋า ตะเกาะ ต่อย พก |
| สอย (ใช้ไม้คีบ) |
ต่อย มิน หมิ่น หมิ้น มิ่น มิ้น สอย แมน แม่น แม้น ส่าว หนีบ แหม่น แหม้น |
| เสร็จ |
สำเร็จ เสร็จ แล้ว |
| ไส (กระดาษ) |
ซุก ซูด ซู้ด ยู่ สูก ญู้ ตู้ด เลื่อน แถ แถ่ ทูด ผลัก ไส |
| หมด |
หมด เบิด เบิ้ด เปิด เมิด เหมิด เหมิ้ด เหมิ๊ด |
| หัน (หันหน้าไปข้างหลัง) |
งวก งวกหลังหา งวกอ่วย หันหลัง ฮวก เบี่ยง งวกเบิ่ง งวาก ชะแงะ ชะแง้ ชะแง้หลัง ตะแคง เหลว เหลียว เหลียวดู เหลียวหลัง เหลียวเบิ่ง แงก สะแงะ หัน หันคอ แงกเบิ่ง แญก |
| หัวเราะ |
หัว หัวขวน หัวร่อ หัวล่อ หัวเราะ หัวเลาะ โห |
| เหนื่อย |
เนื่อย เบ่ย เมี่ยย เมื่อย เม่ย เหนี่ยย เหนื่อย เหมี้ย เหม่ย |
| เหลว |
เลน เหลว แล้ว แหลว |
| ให้อาหารสัตว์ |
กุน ขุน เกอ เกีย เกือ เกื๋อ เกียะ เงี่ย เจีย เหงี่ย ให้ ให้ข๋าว |
| อัง (มือ) |
ขาง ขางไพ ผิง ผ่าง ฝิง ฝิงไฟ ฝีง พ่าง หมิง |
| แอบดู |
จอบ จอบมอง ชะแง้ดู ลักมองดู ส่อง ส่อป่องเบิ่ง ซองปอง ซองป้อง ส่องเบิ่ง เห้ยบเบิ่ง ซ่อง ซ่องป่อง ซ่องเบิ่ง แอบดู แอบมอง แอบเบิ่ง มองดู |